Wienerberger: hoe blijf je relevant als evergreen?
Wie nog niet zo heel lang geleden in België een huis bouwde brak zich het hoofd slechts bij uitzondering over hoe de dakschil moest worden afgewerkt. Onze vaderlandse daken kleurden bijna egaal rood van de Pottelbergse stormdakpannen. “De klassieke kleidakpan met die typisch konische wel is nog steeds een succesnummer, al bestaat ze intussen in heel wat verschillende uitvoeringen”, lacht Sabine Merlevede, marketing communication manager bij wienerberger. “De combinatie van esthetische en functionele behoeften heeft de productontwikkeling inzake dakbedekking de voorbije jaren echter, excusez le mot, door het dak gejaagd.”

“21% Van de daken van vóór 1900 hebben nog steeds hun originele kleidakpannen”
“Ons assortiment kleidakpannen voor hellende daken is de afgelopen jaren aanzienlijk uitgebreid met diverse modellen kleidakpannen. Het aanbod omvat modellen met sluitingen en tegelpannen in een veelheid aan modellen, kleuren en afwerkingen, waaronder natuurlijke, geglazuurde, gesmoorde, bezande, verweerde en geëngobeerde varianten. Innovaties zoals de Stormpan Vario 18, Elfino en Elfino Grande zijn voortgekomen uit een constante afstemming op de actuele architecturale trends, de wens naar efficiënte plaatsing en de specifieke behoeften van de renovatiemarkt. De Stormpan Vario 18 is bijvoorbeeld ontwikkeld met een focus op gebruiksgemak en flexibiliteit. Dankzij een variabele kopsluiting tot 25 mm en een zijsluiting met 4 mm speling, kan deze pan zich moeiteloos aanpassen aan elk dakvlak. Dit maakt de pan bijzonder geschikt voor kleine en complexe dakoppervlakken, vooral bij renovatieprojecten, waardoor dakdekkers sneller en kostenefficiënter kunnen werken zonder in te boeten op esthetiek of kwaliteit.”
“De Elfino en Elfino Grande zijn ontworpen als antwoord op de toenemende vraag naar verfijnde en esthetische dakoplossingen. Hun slanke vormgeving geeft het dak na plaatsing het uiterlijk van een lei, gecombineerd met de duurzame en esthetische voordelen van keramiek. De Elfino Grande onderscheidt zich door haar grotere formaat, en is bovendien specifiek ontwikkeld voor zowel dak- als gevelbekleding. Door de genuanceerde kleuren is een harmonieuze integratie mogelijk in het gevelbeeld. Naast de ontwikkeling van nieuwe panmodellen is er ook op vlak van kleur immers heel wat gebeurd. Er is een duidelijke trend naar lichtere kleuren waar te nemen. Kleuren zoals wit glazuur, titaanwit, agaatgrijs en smokey white-grey spelen in op de groeiende behoefte aan lichtreflecterende materialen, die bijdragen aan het beperken van het hitte-eilandeffect en comfort bieden tijdens steeds warmere zomers.”
“Tenslotte speelt de integratie van zonne-energie via het Wevolt-systeem in op de nood aan energie-efficiënte oplossingen, door zonnepanelen naadloos in het dak te integreren en zo esthetiek met duurzaamheid en toekomstgerichte technologie te combineren.”
Het zou mij verbazen mocht duurzaamheid niet een van de drivers voor innovatie zijn geweest?
“Absoluut, bij de ontwikkeling van nieuwe dakproducten is duurzaamheid geen randvoorwaarde meer maar een fundamentele sturende kracht die diep verankerd zit in zowel de productontwikkeling als de bedrijfsvoering. Het is vanzelfsprekend geworden dat we producten willen maken die niet alleen esthetisch en functioneel zijn, maar ook daadwerkelijk bijdragen aan een circulaire bouweconomie. Keramische dakpannen hebben wat dat betreft een voetje voor: ze zijn bij uitstek circulair. Dankzij hun uitzonderlijk lange levensduur behouden ze hun functionele en esthetische kwaliteiten, zelfs na tientallen jaren. Dit maakt ze uitermate geschikt voor hergebruik: ze kunnen eenvoudig worden gedemonteerd en opnieuw geplaatst zonder enig kwaliteitsverlies. De bevestiging met panhaken of schroeven vergemakkelijkt bovendien deze demontage en versterkt het circulaire potentieel. Door hun robuustheid, minimale onderhoud en herbruikbaarheid dragen dakpannen bij aan een bouwmodel waarin materialen meerdere levenscycli doorlopen, wat een essentieel principe is van circulair bouwen. Voor pannen die niet meer hergebruikt kunnen worden, heeft wienerberger een urban mining-programma opgezet. Hierbij worden oude keramische dakpannen van sloop- en renovatiewerken ingezameld, vermalen en opnieuw ingezet als grondstof voor de productie van nieuwe keramische bouwmaterialen, zoals snelbouwstenen.”
“Voor hellende daken blijven keramische dakpannen uniek en onevenaarbaar qua levensduur. Een grootschalige studie heeft aangetoond dat 21% van de daken van vóór 1900 nog steeds voorzien zijn van hun originele kleidakpannen, wat betekent dat deze materialen meer dan 110 jaar meegaan. Met de huidige technologieën kunnen ze zelfs een levensduur tot wel 150 jaar bereiken. Deze uitzonderlijke levensduur is te danken aan een unieke combinatie van eigenschappen, waaronder robuustheid, kleurvastheid, vorstbestendigheid en een minimale onderhoudsbehoefte.”
Worden er biogebaseerde of CO₂-neutrale alternatieven onderzocht of toegepast?
"We zijn voortdurend bezig met het verminderen van het energieverbruik op onze productiesites en het verlagen van de CO₂-uitstoot”, aldus Ann Thierens, productmanager bij wienerberger. “Al onze productiesites wekken inmiddels een deel van hun elektriciteit op met zonnepanelen, in Beerse hebben we windturbines geplaatst, in Kortemark een CO₂-neutrale productielijn geïntroduceerd en verder optimaliseren we drogerijen en productieprocessen. Al deze initiatieven dragen bij aan het uiteindelijke doel van een klimaatneutrale productie tegen 2050. Biogebaseerde en CO₂-neutrale alternatieven vormen intussen in de sector en bij ons een belangrijk onderzoeks- en ontwikkelingsdomein maar sommige innovaties zitten nog in een vroege fase.”
Hoe beïnvloedt de keuze van dakbedekking het thermisch rendement van een gebouw?
"Kleidakpannen hebben een hoge thermische massa, wat betekent dat ze warmte kunnen opslaan en deze langzaam kunnen afgeven, waardoor temperatuurschommelingen worden gedempt. Daken met dakbedekkingen die een lager gewicht en dus minder thermische massa hebben, zullen de warmte sneller doorgeven naar de binnenruimte. Dergelijke daken zullen vaker een dikker isolatiepakket nodig hebben om hetzelfde thermisch comfort binnenshuis te bereiken. Ook de kleurkeuze van het dakbedekkingsmateriaal speelt een positieve rol; een lichtkleurige dakbedekking kan helpen om oververhitting van ruimtes te verminderen en zo het thermisch comfort te verbeteren.”
"Onze keramische dakpannen en onze onderdakfolies zijn bovendien ontworpen om de isolatielaag maximaal te beschermen, tegen vochtinfiltratie en ongewenste luchtstromen. Ook dit resulteert in een stabiel binnenklimaat en een significant lager energieverbruik voor zowel verwarming als koeling. Daarnaast hebben we een tijd geleden onze Wevolt dakgeïntegreerde zonnepanelen voorgesteld. Ze stellen huiseigenaren en bouwheren in staat om op een esthetische en efficiënte manier te investeren in hernieuwbare energie. Wevolt X-Roof is een compleet dakvervangend systeem, waarbij zonnepanelen volledig geïntegreerd zijn in het dakvlak. Wevolt X-Tile-zonnepanelen kunnen dan weer naadloos gecombineerd worden met de keramische Actua 10 dakpannen waardoor ze nauwelijks opvallen.”
Zijn klimaatverandering en extreme weersomstandigheden een onderwerp in jullie brainstormsessies?
"De ontwikkeling van de lichte kleuren is daar een goed voorbeeld van. Ze bieden een antwoord op de stijgende zomertemperaturen. De warmer wordende zomers leiden ook tot meer uv-straling. Daarom kiezen we voor esthetische afwerkingen die UV-resistent zijn, zoals engobes en glazuren. De extremere weersomstandigheden, die leiden tot hogere windsnelheden, stimuleren ook de ontwikkeling van nieuwe bevestigingsmaterialen. Een recent voorbeeld hiervan is de nieuwe panhaak voor de bevestiging van de Oude Pottelbergse pan 451. Speciaal voor dakdekkers hebben we een verankeringsmodule ontwikkeld. De tool biedt dakdekkers de mogelijkheid om op een eenvoudige manier te berekenen hoe ze de pannen best kunnen verankeren, zodat zij zich geen zorgen meer hoeven te maken bij de eerstvolgende sterke windvlaag.”
Los van de functionaliteit wordt, neem ik aan, dakbedekking vooral verkocht op basis van esthetische kwaliteiten.
“Esthetiek is geen compromis op functionaliteit, maar een integraal onderdeel van de productontwikkeling. Daarom worden onze dakpannen ontworpen in nauwe samenwerking met architecten. Het zorgt ervoor dat we de vinger aan de pols kunnen houden wat esthetische trends, regionale voorkeuren en maatwerkbehoeften betreft. Naast de dakpannen spelen de keramische hulpstukken daarin een grote rol. Ze zorgen voor een harmonieuze overgang tussen dakvlakken, nokken, hoeken en aansluitingen, en versterken het visuele geheel. Dankzij de verscheidenheid aan vormen, kleuren en afwerkingen dragen ze bij aan een verfijnde architecturale uitstraling. Via processen zoals glazuurontwikkeling en modelaanpassing zorgen we ervoor dat elk product niet alleen technisch performant is, maar ook visueel overtuigt.”
“We proberen ook actief in te spelen op de vraag naar maatwerk. Bij de restauratie van waardevol bouwkundig erfgoed bijvoorbeeld, waarbij authentiek materiaalgebruik essentieel is. We zijn in staat om historische vorsten, muurkappen en dakpannen opnieuw te vervaardigen om historische gebouwen in hun oorspronkelijke glorie te herstellen, zonder afbreuk te doen aan hun authenticiteit. Ook de kleur en het glazuur kunnen we aanpassen aan de wensen van architecten en bouwheren.”