Functionele architectuur voor Chirec-ziekenhuis in Brussel

Chirec is een privégroep, ontstaan uit de fusie van een aantal kleinere ziekenhuizen. Om de verouderde gebouwen van Edith Cavell, Park Leopold en een deel van het Basiliek Ziekenhuis te vervangen besloot de directie van Chirec in 2006 een gloednieuw ziekenhuis te bouwen. Het architectenbureau Assar, dat eerder al werkte aan het nieuwe Navo-hoofdkwartier, de Madoutoren en de Koninklijke Militaire School, tekende een energiezuinig gebouw met een oppervlakte van 104.000 m² verdeeld over zeven bouwlagen waarvan twee ondergronds. Het gebouw is niet-energiepassief, maar wel zeer performant met warmtekrachtkoppeling, liefst 180 putten voor geothermie, 140 m² zonnepanelen en warmtepompen.

Het nieuwe ziekenhuis werd zo geconcipieerd dat verplaatsingen zo optimaal mogelijk kunnen verlopen. Op die manier hoeft men vanuit de spoedafdeling maar de gang te doorkruisen om de dienst Beeldvorming te bereiken, een andere gang voor de operatiekamer of nog een andere voor de intensieve zorgen. Alles is vlakbij, op dezelfde verdieping. En ook de bezoeker vindt makkelijk zijn weg: het gebouw is opgetrokken in stervorm rondom een centraal atrium van waaruit de patiënt toegang heeft tot alle diensten zonder dat hij het hele ziekenhuis moet doorkruisen.

Plafond

Een zeer opvallend element in het nieuwe gebouw is het massieve houten grill-plafondsysteem in de grote centrale inkomhal. Dat zorgt voor een warme  en natuurlijke uitstraling en huiselijke sfeer in het ziekenhuis, en beantwoordt tevens aan diverse technische en veiligheidseisen. Dankzij de unieke draagstructuur verzekert het plafond een hoge brandwerendheid volgens de strenge normen inzake brandveiligheid in ziekenhuizen. “Het plafond dat in de galerij op de gelijkvloerse verdieping werd geplaatst, moest aan heel veel technische eisen voldoen en dat heeft ons geleid naar Hunter Douglas”, zegt Christine Renoirte, interieurarchitecte bij Assar Architects.

“Omdat het plafond in een ziekenhuis werd ingebouwd, moest het bijvoorbeeld demonteerbaar zijn en toegankelijk; een verlaagd plafond dus. Zo kan men gemakkelijker aan de techniek die erachter verborgen zit. Een andere eis had te maken met de openheid van het plafond: het ziekenhuis beschikt over een ontrokingssysteem met ventilatoren, die bij brand de lucht wegzuigen waardoor het vuur verstikt wordt. Dat gebeurt via het plafond, dus moest dat minstens 50% open zijn”, vervolgt de interieurarchitecte.

Brandwerendheid

Het beslissende criterium voor de keuze was volgens Christine Renoirte echter het EU-attest van stabiliteit. “Die hoge brandwerendheid, met een brandstabiliteit van meer dan 30 minuten, is iets wat weinig andere producenten konden leveren. Om dat attest te behalen moest het hout behandeld worden en dat gebeurt in Noord-Europa. Het transport van daaruit is niet eenvoudig en dat kon niet iedereen aanbieden”, aldus Renoirte.

Ten slotte was er nog het element van de vormgeving. Omdat de inkomhal een grillige vorm heeft met vele afrondingen, was deze keuze de beste oplossing. Het grill-plafondsysteem van Hunter Douglas leent zich perfect voor zo’n grillige vorm omdat het door de stabiele ophangconstructie en de manier van bevestigen vrij van de wanden hangt. “Het plafond moest ook gekoppeld kunnen worden aan de lineaire ledverlichting. Dat we daarbij uitgingen van hout was om aan de akoestische vereisten te voldoen, terwijl het gebruik van hout ook zorgt voor een warme, menselijke omgeving. Dat element kwam bijvoorbeeld ook terug in de wandbekleding in het gebouw”, besluit Christine Renoirte.